CY3210: Hunaniaeth a Diwylliant y Wladfa
School | Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd |
Department Code | WELSH |
Module Code | CY3210 |
External Subject Code | 100333 |
Number of Credits | 20 |
Level | L6 |
Language of Delivery | Welsh |
Module Leader | Mr Walter Brooks |
Semester | Double Semester |
Academic Year | 2015/6 |
Outline Description of Module
Ers sefydlu’r Wladfa yn 1865 gan garfan fechan o Gymry, y mae hi wedi esgor ar amrywiaeth o ymatebion a theimladau. ‘Cymru fach dros y môr’, chwedl Lloyd George; darn o dir a ddylai fod o dan reolaeth y Wladwriaeth Genedlaethol ym marn swyddogion y llywodraeth yn Buenos Aires. Bron canrif a hanner ers glaniad y gwladfawyr cyntaf, y mae ymgais wladfaol fwyaf deheuol y Cymry wedi profi’n fenter â chanlyniadau hynod ddiddorol sy’n haeddu astudiaeth fanwl.
Bwriad y modiwl hwn yw bwrw golwg ar y Wladfa ers ei sefydlu hyd at y presennol trwy ddefnyddio ystod eang o ffynonellau academaidd a chynnyrch creadigol gan awduron o Gymru a Phatagonia. Y nod fydd ystyried datblygiad y Wladfa er mwyn darganfod a thrafod ei nodweddion unigryw, ei statws mytholegol a’i rhwymau parhaol â Chymru ar draws y degawdau.
On completion of the module a student should be able to
1. dangos gwybodaeth am hanes y Wladfa ers ei sefydlu hyd at y presennol
2 ymdrin â thestunau llenyddol am y Wladfa gan awduron o Batagonia ac o Gymru
3 dadansoddi pwysigrwydd ac arwyddocâd y Wladfa gan gynnwys ei nodweddion ieithyddol, diwylliannol, gwleidyddol, crefyddol, ac economaidd.
4 dadansoddi datblygiad hunaniaeth unigryw Cymry Patagonia
5 dangos meistrolaeth ar Gymraeg ysgrifenedig safonol wrth gyflwyno gwaith mewn dull proffesiynol a graenus
How the module will be delivered
Caiff y modiwl ei gyflwyno drwy gyfuniad o ddarlithoedd, gweithdai/seminarau a thiwtorialau. Bydd y darlithoedd yn cyflwyno hanes a diwylliant y Wladfa ac yn ystyried themâu cyffredinol.. Bydd y gweithdai/ seminarau yn trafod sut y gellir defnyddio damcaniaethau cyffredinol am y maes wrth ymdrin â thestunau penodol.
Skills that will be practised and developed
Medrau a gaiff eu hymarfer a’u meithrin
Wedi cwblhau’r modiwl, bydd myfyrwyr nodweddiadol yn gallu:
Medrau academaidd
- ymdrin â thestunau sy’n perthyn i ddiwylliant dieithr
- creu dadleuon soffistigedig ar sail amrywiaeth o destunau
Medrau penodol y pwnc
- dangos gwybodaeth ddeallus ynghylch awduron a thestunau sy’n deillio o’r Wladfa
- gwneud cysylltiadau rhwng llenyddiaeth y Wladfa ac agweddau cymdeithasol, gwleidyddol a diwylliannol y cyfnod
Medrau cyflogadwyedd
- cywain, dadansoddi a chyflwyno gwybodaeth ar bapur ac ar lafar
- trafod maes cymhleth yn ddeallus mewn seminar gan ddangos y gallu i wrando ac eraill ac ymateb iddynt
- cydweithio mewn grŵp i gynhyrchu a chyflwyno deunyddiau ar gyfer seminar
How the module will be assessed
Ffurfiannol
Bydd cyfle i gael adborth ar lafar ar gyflwyniadau a thrafodaethau llafar ac mewn seminarau a sesiynau darllen. Rhoddir adborth ysgrifenedig fesul unigolyn ar bob un darn o asesu crynodol.
Y potensial ar gyfer ailasesu yn y modiwl hwn
Fel rheol, bydd cyfle i fyfyrwyr sy’n methu’r modiwl gael eu hailasesu drwy ailgyflwyno neu ailsefyll yr elfen(nau) a fethwyd yn ystod cyfnod arholi’r haf. Fodd bynnag, mae gan Fwrdd Arholi’r BA yr hawl i amrywio’r asesu hwn neu i benderfynu na all myfyriwr penodol ailsefyll.
Assessment Breakdown
Type | % | Title | Duration(hrs) |
---|---|---|---|
Dissertation | 50 | Traethawd | N/A |
Exam - Spring Semester | 50 | Hunaniaeth A Diwylliant Y Wladfa | 1.5 |
Syllabus content
Cynnwys y maes llafur
- Cymru newydd yn Ne America? Cefndir hanesyddol a chymdeithasol y Wladfa
- golwg ar y profiad o arloesi ac ymgartrefu
- Cymry Patagonia: cipolwg ar y gymdeithas, a’r sefydliadau a drawsblannwyd neu a grewyd gan y gwladfawyr
- cynnyrch eisteddfodol ac o’r wasg Gymraeg: barddoniaeth a rhyddiaith
- hunaniaeth Gymreig-Archentaidd
- dwyieithrwydd, dirywiad ac adfywiad ieithyddol
perthynas y Cymry â gwladwriaeth yr Ariannin
Essential Reading and Resource List
Deunyddiau Darllen a Rhestr Adnoddau:
JONES, Robert Owen .1997. Hir Oes i’r Iaith. Llandysul: Gwasg Gomer
MacDONALD, Elvey. 1999. Yr Hirdaith. Llandysul: Gwasg Gomer
RESTUCHA, Gabriel a ROBERTS, Esyllt Nest. 2004. Cerddi’r Gadair. Trelew: Eisteddfod y Wladfa
WILLIAMS, Cathrin. 1989, gol. Edau Gyfrodedd. Detholiad o Waith Irma Hughes de Jones. Dinbych: Gwasg
WILLIAMS, Cathrin. 2001, gol. Agor y Ffenestri. Cyfrol o Lenyddiaeth y Wladfa er y flwyddyn 1975. Cymdeithas Cymru
WILLIAMS, Glyn. 1991. The Welsh in Patagonia. The State and the Ethnic Community. Cardiff: University of Wales Press
WILLIAMS, Richard Bryn. 1962. Y Wladfa. Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru