CY1754: Mapio'r Cymry

School Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd
Department Code WELSH
Module Code CY1754
External Subject Code 101118
Number of Credits 20
Level L4
Language of Delivery Welsh
Module Leader Dr Siwan Rosser
Semester Autumn Semester
Academic Year 2022/3

Outline Description of Module

A oes modd mapio diwylliant? Beth a olygwn pan ddefnyddiwn eiriau cyfarwydd megis ‘unigolyn’, ‘bro’, a ‘chenedl’, a beth yw’r berthynas rhwng y cysyniadau hyn? Sut y mae diwylliant yn ymblethu â daearyddiaeth wrth greu a chynnal hunaniaethau lleol, cenedlaethol a rhyngwladol? Sut y mynegir hunaniaeth gan iaith a llenyddiaeth bro, a beth sydd yn digwydd wrth i bobl a thestunau groesi ffiniau? 

Dyma rai o’r cwestiynau y byddwn yn eu holi ar y modiwl hwn wrth inni ystyried ein perthynas â’r gofodau daearyddol gwahanol yr ydym yn byw a bod ynddynt.

On completion of the module a student should be able to

  1. dangos dealltwriaeth o amrywiaeth ddaearyddol, lenyddol, ieithyddol a diwylliannol y Cymry; 
  2. gallu trafod yn hyderus gwahanol ddulliau o fynegi a mapio profiadau, cysyniadau a thystiolaeth yn ymwneud â’r Cymry a’r Gymraeg; 
  3. gallu dadansoddi’r ffactorau daearyddol, hanesyddol a diwylliannol sy’n dylanwadu ar gymunedau a hunaniaethau y Gymraeg; 
  4. trin data a thestunau amrywiol yn feirniadol o safbwynt cynnwys,  mynegiant a syniadaeth; 
  5. dangos meistrolaeth ar Gymraeg ysgrifenedig safonol wrth gyflwyno gwaith mewn dull proffesiynol. 

How the module will be delivered

Caiff y modiwl ei gyflwyno drwy ddulliau dysgu cyfunol a allai gynnwys cyfuniad o gyflwyniadau ar-lein, gweithdai trafod ar-lein, gweithgareddau dysgu digidol, a sesiynau wyneb-yn-wyneb.

Skills that will be practised and developed

Medrau academaidd 

  • cywain gwybodaeth a’i gwerthuso er mwyn dod at gasgliadau addas 
  • meddwl yn hyblyg a gwneud cysylltiadau rhwng gwahanol ffynonellau a meysydd o wybodaeth 
  • elwa ar dderbyn adborth ar waith ffurfiannol a datblygu arno 

Medrau penodol y pwnc 

  • trin tystiolaeth ddiwylliannol yn feirniadol o safbwynt dehongli’r maes  
  • trafod yn feirniadol gysyniadau diwylliannol sy’n cyfoethogi dealltwriaeth o hunaniaethau y Cymry

Medrau Cyflogadwyedd  

  • datblygu hyder wrth gynnull a chyflwyno gwybodaeth yn feirniadol ac yn eglur 
  • gweithio mewn grwpiau ac fesul unigolyn wrth drafod testunau a thystiolaeth 
  • crynhoi ac arfarnu cysyniadau a safbwyntiau gwahanol ac ymdrin â hwy yn ddadansoddol 
  • cyfathrebu’n effeithiol ar lafar ac yn ysgrifenedig 

How the module will be assessed

Ffurfiannol 

Bydd cyfle i gael adborth ar lafar i drafodaethau yn y dosbarth a rhai tasgau ysgrifenedig. Rhoddir adborth ysgrifenedig fesul unigolyn ar bob un darn o asesu crynodol. 

Crynodol 

Mae’r ddau brosiect yn rhoi cyfle i fyfyrwyr ymdrin mewn manylder ag agweddau llenyddol, diwylliannol ac ieithyddol a drafodir ar y modiwl, ynghyd â datblygu eu sgiliau academaidd megis ymchwilio i dystiolaeth a’i dadansoddi. (Deilliannau 1-5)

Assessment Breakdown

Type % Title Duration(hrs)
Written Assessment 50 Prosiect Mapio Diwylliannol N/A
Written Assessment 50 Prosiect Mapio Ieithyddol N/A

Syllabus content

  • Diwylliant amrywiol ardaloedd a chymunedau’r Gymraeg 
  • Iaith a thafodiaith bro. 
  • Perthynas tir, iaith a chof â chenedlaetholdeb, e.e. yng ngwaith J. R. Jones.  
  • Arferion, cof a thraddodiadau gwerin amrywiol ardaloedd, e.e. y Blygain yng nghanolbarth Cymru a’r Fari Lwyd yn ne Cymru. 
  • Mapio a gofod fel cysyniad yng ngwaith beirdd a llenorion Cymraeg, e.e. Iwan Llwyd, Angharad Price. 
  • Hunaniaethau cymunedau a llenorion y tu hwnt i Gymru, megis y Wladfa

Copyright Cardiff University. Registered charity no. 1136855