Cyflwyniad i ddiwylliant a hanes y Gymraeg a thrafodaeth ar ei dyfodol – a’n rhan ni fel unigolion yn y dyfodol hwnnw.  Dyma gyfle i ddod i adnabod staff Ysgol y Gymraeg a thrafod pwysigrwydd ein sefydliadau ‘cenedlaethol’.  Pwy sy’n siarad Cymraeg heddiw? Ymhle?  Sut mae iaith mor fach â’r Gymraeg wedi goroesi wrth ochr un o ieithoedd mwyaf pwerus y byd?  Pwy fu’n protestio ar ein rhan? Beth yw arwyddocâd yr Eisteddfod Genedlaethol i siaradwyr Cymraeg heddiw?

Drwy ddilyn y modiwl hwn, fe gewch gyfle i ddod i adnabod eich cyd-fyfyrwyr, staff academaidd Ysgol y Gymraeg a chewch flas o’r hyn y bydd modd i chi astudio’n ddyfnach yn ystod ail a thrydedd flwyddyn eich gradd.

Medrau a gaiff eu hymarfer a’u meithrin

Wedi cwblhau’r modiwl, bydd myfyrwyr nodweddiadol yn gallu:

• Trafod hanes sylfaenol ‘brwydr yr iaith’ yng Nghymru
• Dadansoddi cyfrifoldeb yr unigolyn o ran adfer y Gymraeg.
• Deall hanes ac arwyddocâd ein diwylliant a’n sefydliadau cenedlaethol, a’u cyfraniad i fywyd Cymraeg Cymru.

Medrau Academaidd

• cywain gwybodaeth a’i gwerthuso
• meddwl yn hyblyg a gwneud cysylltiadau rhwng gwahanol ffynonellau a meysydd o wybodaeth

Sgiliau Trosglwyddadwy:

• gweithio mewn tîm
• negodi ag eraill
• cyfathrebu’n effeithiol

Medrau penodol y pwnc

• trin data a thystiolaeth (gan gynnwys mapiau, tablau a graffiau) yn feirniadol o safbwynt dehongli’r maes
• trafod yn feirniadol ddatblygiadau cyfredol ym maes cynllunio ieithyddol a pholisi iaith

Medrau Personol a Chyflogadwyedd

• cyfranogi o drafodaethau a gwaith grŵp
• cynnull a chyflwyno gwybodaeth yn feirniadol ac yn raenus
• crynhoi ac arfarnu cysyniadau a safbwyntiau ac ymdrin â hwy yn feirniadol ac yn ddadansoddol
• dangos meistrolaeth ar Gymraeg ysgrifenedig safonol.  

Caiff y modiwl ei gyflwyno drwy gyfuniad o ddarlithoedd, seminarau a chyflwyniadau grŵp. Mae’r darlithoedd yn gosod canllawiau ac yn trafod prif elfennau’r maes, a’r seminarau a’r yn estyn cyfle i drafod, rhyngweithio ac ymarfer trin elfennau cynllunio ieithyddol a pholisi iaith yn feirniadol.

Mae’r cyflwyniad grŵp (a’r adroddiad unigol arno) yn fodd i feithrin sgiliau gweithio mewn tîm, negodi ag eraill, cywain gwybodaeth a’i gwerthuso, a chyfathrebu’n effeithiol. Mae’r traethawd yn gofyn i fyfyrwyr gywain gwybodaeth berthnasol o wahanol ffynonellau a’i defnyddio’n ddeallus, yn drefnus ac yn raenus mewn wrth ysgrifennu’n estynedig.

• Bywyd ac arferion gwerin
• Cerddoriaeth
• Crefydd a bydolwg
• Cyfraniad grwpiau pwyso i ddyfodol y Gymraeg
• Cynllunio ieithyddol
• Daearyddiaeth Cymru
• Gwleidyddiaeth
• Hanes ac archaeoleg
• Sut mae adfer y Gymraeg – beth yw ein cyfraniad fel unigolion
• Yr Eisteddfod

BWRDD YR IAITH GYMRAEG (2012), Bwrdd Yr Iaith Gymraeg: Adolygiad 1993-2012,Bwrdd yr Iaith Gymraeg, Caerdydd, http://www.webarchive.org.uk/wayback/archive/20120330001008/http://www.byig-wlb.org.uk/cymraeg/cyhoeddiadau/pages/publicationitem.aspx?puburl=http://www.byig-wlb.org.uk/cymraeg/cyhoeddiadau/cyhoeddiadau/20120312%20dg%20adolygiad%20diwedd%20y%20bwrdd.pdf

COMISIYNYDD Y GYMRAEg (2013), ‘Hafan Data Ac Ystadegau’ Comisiynydd y Gymraeg, Caerdydd, http://www.comisiynyddygymraeg.org/cymraeg/cymorth/dataacystadegau/pages/hafandataacystadegau.aspx

DAVIES, Gwyn (2002). Golau Gwlad: Cristnogaeth yng Nghymru 200-2000 (Pen-y-bont ar Ogwr: Gwasg Bryntirion)

DAVIES, Ifor, a LLOYD-MORGAN, Ceridwen (goln, 1999). Darganfod Celf Cymru (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru)

EDWARDS, Hywel Teifi Edwards (1976). Yr Eisteddfod (Llys yr Eisteddfod Genedlaethol)

JENKINS, Geraint H. (1993). The University of Wales: An Illustrated History (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru)

JONES, J. Graham Jones (1998). Llyfr Poced: Hanes Cymru (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru)

JONES, Robert Owen (1997). ‘Hir Oes i’r Iaith’ (Llandysul: Gwasg Gomer)

OWEN, Trefor M. (1991). A Pocket Guide: The Customs and Traditions of Wales (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru)